براساس مطالعاتی که اخیراً در آلمان انجام شده و طبق آنچه در کلینیک دیده شده است، طب سوزنی به تنهایی و هم به همراه سایر روشهای درمانی میتواند تأثیر بسزایی در درمان کمردرد داشته باشد. در این مطالعه تحقیقاتی در کنار گروهی که برای آنها طب سوزنی به روش چینی انجام میشد، گروهی هم انتخاب شدند که برای آنها (شَم آکوپانکچر) انجام میشد شَم آکوپانکچر (طب به صورت تصادفی) در واقع سوزنکاری در نقاط غیر طب سوزنی و با عمقی کمتر از طب سوزنی میباشد. در نهایت مشخص شد که اثر طب سوزنی به روش چینی نسبت به طب سوزنی در نقاط تصادفی بیشتر میباشد و اثر این دو روش نیز از درمان مرسوم (با داروهای مسکن و …) بیشتر است. به هر حال به دلیل اینکه طب سوزنی درمانی بدون عارضه و مقرون به صرفه میباشد برای کمر درد های حاد و مزمن توصیه میگردد.
چگونه طب سوزنی باعث کاهش درد کمر میشود؟
۱- کاهش درد از طریق تحریک اعصاب که در عضلات و سایر بافتها قرار دارد. از طریق این تحریک طب سوزنی میتواند باعث ترشح اندروفین- انکفالین و بتا اندروفینهایی شود که مانند مرفین اثر تسکین دهنده درد را دارند. این فاکتورها از نخاع- مغز میانی- هیپوفیز و هیپوتالاموس ترشح میشوند.
۲- کم کردن التهاب از طریق ترشح فاکتورهای مربوطه یکی دیگر از کارهای طب سوزنی است، که این مکانیزم اثر قرصهای ضدالتهاب (مثل ایندومتاسین) هم میباشد.
۳- کاهش انقباض عضلات و بهبود حرکت مفاصل که به وسیله افزایش جریان خون ایجاد میشود؛ این مکانیزم اثر طب سوزنی میتواند باعث کاهش ادم، تورم و کبودی هم بشود.
انواع کمردرد از دیدگاه طب سوزنی
از دیدگاه طب سنتی چین (طب سوزنی) کمر درد میتواند به دلایلی ایجاد شود از جمله: حمله باد سرد، رطوبت، ضعف کانال کلیه، کاهش جریان خون و انرژی در منطقه کمر و رکود خون در اثر تروما و یا ضربه به کمر.
چگونه طب سوزنی باعث کاهش درد کمر میشود؟
۱- حمله سرما و رطوبت به ناحیه کمر
علائم: احساس سنگینی در کمر- احساس سرما در ناحیه کمر که در اثر رطوبت (مثلا سفر به شمال ایران و یا در موقع بارندگی) بدتر میشود. درد بیمار معمولاً در اثر کمی گرما بهبود مییابد، و از مشخصات دیگر اینکه درد کم و زیاد میشود و با خوابیدن در بستر بدتر میشود.
علت: معمولا در افرادی ایجاد میشود که بعد از تعریق (مثلاً بعد از ورزش) در معرض باد (مثل باد کولر) قرار میگیرند. یا کسانی که در محیطهای مرطوب زندگی میکنند و مرتباً از باد کولر و پنکه برای خنک کردن محیط استفاده میکنند در درمان این بیماران سعی میشود که سرما و رطوبت بیماریزا از بدن خارج شود. به همین منظور نقاطی از کانال مثانه و کانال دوو (DU) (کانالهای فرعی طب سوزنی) استفاده میشود.
۲- ضعف کانال کلیه:
در کسانی ضعف کانال کلیه ایجاد میشود که یا از لحاظ ساختار بدنی ضعیف هستند (ضعف بدنی ذاتی دارند) و یا اینکه در اثر بیماریهای مزمن و طولانی ضعیف شدهاند. ۳- در افراد مسن هم به تدریج کانال کلیه ضعیف میشود. ۴- کار زیاد ۵- فعالیت جنسی زیاد نیز به تدریج باعث ضعف کانال کلیه میشوند.
علائم: احساس ضعف، سستی و درد در ناحیه کمر- معمولاً درد زانوها هم به همراه کمر وجود دارد، در افراد مسن بیشتر دیده میشود و با استراحت بهتر میشود (برخلاف گروه قبل که با استراحت بدتر میشد)، گاه با تکرر و یا عفونت ادرار همراه است. در درمان این بیماران سعی بر آن است که انرژی کانال کلیه تقویت شود به همین منظور نقاطی از کانالهای مثانه- کلیه و دوو استفاده میشود.
۳- رکود خون :
علل دیگر کمردرد از دیدگاه طب سوزنی رکود خون میباشد که علت آن تروما و ضربه به کمر است. معمولاً در کسانی ایجاد میشود که بار سنگین را ناگهان بلند کردهاند و یا در اثر تصادف ضربه به کمر آنها وارد شده است. از علائم آن درد خنجری و تیر کشنده است که اغلب در یک نقطه fix است و با فشار بدتر میشود. از علائم دیگر اینکه درد در طول روز ممکن است بهتر و در طول شب بدتر شود. در طی معاینه میتوان عضله منقبض شده را پیدا کرد. متد درمان بر افزایش جریان خون ناحیه استوار است تا با از بین رفتن رکود درد کاهش یابد.
نگاه کلنگر طب سوزنی به درد کمر:
به هر حال طب سوزنی در درمان کمردرد مانند تمام بیماریهای دیگر نگاهی کلنگر دارد و به بیمار مینگرد و نه به بیماری. برای درمان ۵ نفر مبتلا به کمردرد برخلاف طب مرسوم که یک نسخه پیچیده میشود- نقاط مورد استفاده و درمان متفاوت است. از مزایای دیگر طب سوزنی این است که وقتی بیماری به طور ریشهای و اساسی درمان میشود بیمار شاهد این است که علاوه بر درد کمر، سایر مشکلات جانبیاش هم بهبود یافته است. مثلا شبها خواب عمیقتری دارد، احساس نشاط و شادابی میکند و انرژی بیشتری دارد و …
روش درمان و تعداد جلسات
معمولاً ۱۰ تا ۱۲ جلسه درمان به صورت هر هفته ۲ بار لازم است. بعد از ۱۲ جلسه درمانی که یک کورس محسوب میشود (گاه بعضی از بیماران بسته به سن و مزمن بودن بیماریشان دارد) نیاز به درمان نگهدارنده نیز دارند که ممکن است هر ۴ هفته یا هر ماه یکبار باشد. گاه در ۳-۴ جلسه اول ممکن است علائم بیماری تشدید یابد و یا به اصطلاح بیرونریزی داشته باشید که به مرور و با ادامه جلسات در تمام درمانهای طب مکمل وجود دارد و مخصوص همه افراد نمیباشد. هر جلسه درمانی بین نیم تا یک ساعت طول میکشد. اگر به همراه طب سوزنی از بادکش درمانی و یا ماساژ استفاده شود اثر درمان به مراتب بیشتر میشود استفاده از یک گیاه چینی به نام «موکسا» نیز برای بعضی بیماران که احساس سرما در ناحیه کمر میکنند بسیار لذتبخش و مفید است. به هر حال طب سوزنی به تمام افرادی که از درد کمر رنج میبرند توصیه میشود چون همانطور که گفته شد بدون عارضه جانبی است، مقرون به صرفه بوده و بسیار راحت و بدون درد است.